Van het eiland Pampus tot aan de Biesbosch: de Nieuwe Hollandse Waterlinie (NHW) strekt zich hemelsbreed uit over een afstand van 85 km. Ze omvat 46 forten, tal van kazematten, militaire sluizen en de vestigsteden Muiden, Weesp, Naarden, Gorinchem en Woudrichem.
De fietsroute (242 km) langs deze unieke verdedigingslijn uit 1871 heeft de nodige verrassingen in petto. Veel forten liggen anoniem als groene heuveltjes in het landschap en zijn uitgegroeid tot natuurgebiedjes. Andere dienen als evenementen- of bedrijfslocatie of zijn omgeturnd tot kampeerplek annex café. In de gracht van Fort Ruigenhoek kun je zelfs een duik nemen; dit is nu het domein van buitenzwembad de Kikker.
Tussendoor geniet je van een oer-Hollands weidelandschap, de uitzichten over de rivier de Vecht, de historische binnenstad van Utrecht en de dorpjes die aan de linie liggen.
Fort bij Vechten
Het Waterliniemuseum in Fort bij Vechten brengt de historie van de NHW tot leven. Water was bij de verdediging van de Hollandse steden een belangrijke bondgenoot. Stukken land konden met behulp van sluizen onder water worden gezet (inundatie). Dit vertraagde de opmars van de vijandelijke infanterie.
Door de introductie van vliegtuigen in de 20e eeuw verloor de linie haar functie op defensiegebied. Veel forten zijn echter nog steeds intact. De NHW is voorgedragen voor de status van UNESCO Werelderfgoed. Dit als uitbreiding van de Stelling van Amsterdam, die de UNESCO-status al heeft. Tezamen krijgen ze dan de benaming ‘Hollandse Waterlinies’.
Meer info: Nieuwehollandsewaterlinie.nl.
Headerfoto: observatiepost Fort Ruigenhoek, licentie CC.
